Sắn là một loại củ được ưa chuộng rộng khắp với nhiều tinh bột, có vị như các loại hạt. Loài củ này xuất xứ từ Nam Mỹ và là nguồn lương thực chủ yếu, giàu năng lượng cho các nước đang phát triển. Sắn cung cấp nhiều chất dinh dưỡng quan trọng cho sức khỏe. Tuy nhiên, sắn có thể gây tác động nguy hiểm nếu ăn sống và lượng lớn.
Để trồng sắn đạt năng suất cao, bạn cần tuân thủ một số kỹ thuật canh tác và chăm sóc cây sắn cẩn thận. Dưới đây nguyenlieunongnghiep sẽ hướng dẫn cách trồng sắn đạt năng suất cao.
Cách trồng sắn đạt năng suất cao, bạn cần chú ý đến các bước sau:
Lựa chọn đất thích hợp và kỹ thuật làm đất:
Trồng sắn trên đất tơi xốp, thông thoáng và không bị ngập úng. Chuẩn bị đất kỹ lưỡng trước khi trồng bằng việc thu gom rễ cây và tàn dư thực vật, cày-bừa, hong khô ải đất và san lấp mặt bằng.
Cây sắn có thể trồng trên nhiều loại đất khác nhau như đất rừng, đất khai thác, đất luân – xen canh với các loại cây công nghiệp, cây họ đậu, lúa nước và đất hoang hóa. Tuy nhiên, sắn ưa thích đất tơi xốp, thông thoáng và không bị ngập úng trong mùa mưa.
Để trồng sắn, đất cần được chuẩn bị kỹ lưỡng trước khi gieo giống. Quy trình chuẩn bị đất bao gồm các bước sau:
- Thu gom rễ cây và tàn dư thực vật.
- Cày – bừa đất (1-2 lần) và hong khô ải đất, sau đó san lấp mặt bằng trước khi trồng trong khoảng 1-2 tháng.
- Đối với đất có độ dốc cao (> 30%), chẳng hạn như đất đồi núi, không cần cày bừa mà chỉ cần cuốc hốc để trồng trực tiếp.
- Nếu trồng sắn xen canh với lúa nước, sau khi nước rút và thu hoạch lúa, cần làm đất sớm để gieo giống sắn và tận dụng độ ẩm đất. Quy trình này bao gồm việc dọn dẹp cỏ dại, san lấp mặt bằng (nếu đất bị ngập úng diện rộng, có thể vét mương hoặc làm rãnh thoát nước), cày hoặc phay đất sớm và kéo líp ngay sau khi nước rút.
Những bước chuẩn bị đất này giúp đảm bảo đất trồng sắn đủ độ thoáng, tiện lợi và phù hợp cho sự phát triển của cây sắn.
Giống gieo:
Chọn giống có năng suất cao và tỷ lệ tinh bột, chất khô cao như HL-S11, HL-S10, KM94, KM60, KM98-7. Lựa chọn và bảo quản hom giống trước khi trồng.
Có thể lấy giống từ những ruộng sản xuất tốt hoặc các ruộng nhân giống riêng. Cây trong các ruộng này phải đạt độ tuổi từ 8 tháng trở lên. Để chọn cây làm giống, cần lựa chọn những cây khỏe mạnh, không bị nhiễm sâu bệnh, nhặt mắt, không có dấu hiệu buông lơi. Đồng thời, cần loại trừ các cây khô (không có nhựa mủ) và cây bị trầy-sước trong quá trình vận chuyển.
Thời lượng bảo quản cây giống không nên vượt quá 60 ngày tính từ khi thu hoạch. Sau khi thu hoạch, cây giống cần được vận chuyển và bảo quản tại những nơi khô ráo và có bóng râm. Có nhiều phương pháp để bảo quản giống như bó từng bó bằng gốc dựng thẳng trong bóng râm hoặc cắm thẳng từng cây xuống đất theo từng cụm với số lượng từ 500 đến 1000 cây/cụm.
Hom giống được lấy từ 1/3 đoạn giữa thân sắn. Độ dài của hom là từ 15-20cm và cần đạt ít nhất 6-10 đốt. Cần tránh chặt hom quá ngắn hoặc quá dài, cũng như loại bỏ những hom sắn mầm ngủ không rõ hoặc có thân rỗng. Khi chặt hom, nên sử dụng các loại công cụ sắc-bén để chặt và hạn chế tối đa làm cho hom bị hư tổn về mặt cơ giới như trầy vỏ hoặc dập thân gỗ của hom.
Để tránh hom giống bị sâu bệnh phá hoại, cần xử lý hom giống trước khi trồng bằng cách nhúng vào các hỗn hợp thuốc diệt nấm và côn trùng hoặc rải thuốc trừ côn trùng theo hàng và hốc trước khi đặt hom sắn vào đất.
Thời vụ:
Trồng sắn vào vụ Hè từ tháng 4 đến tháng 6 và vụ Đông Xuân từ tháng 10 đến tháng 11. Thời gian sinh trưởng từ 10 đến 12 tháng ở những vùng chủ động được tưới nước.
Phương cách trồng:
Trồng sắn ngang trên đất phẳng hoặc trồng xen lạc với các cây khác như lúa, đậu.
Khoảng cách và mật độ: Đối với đất tốt, trồng khoảng cách 1,0 x 0,80m, tương đương với 12.500 cây/ha. Đối với đất xấu, trồng khoảng cách 0,90 x 0,80m hoặc 0,8 x 0,8m, tương đương 14.000 cây đến 15.625 cây/ha.
Bón phân:
Bón phân đạm, lân, kali phù hợp với đất và thời điểm trồng. Bón phân lót khi cày bừa hoặc trồng và bón phân thúc vào giai đoạn sau trồng.
Lượng phân bón cho 1 ha trồng sắn có thể áp dụng tỷ lệ NPK phù hợp là 2:1:2 và có thể chọn 1 trong ba mức sau:
- Mức trung bình: 60-80 kg N + 40 kg P2O5 + 80 kg K2O, tương đương 130-170 kg Ure, 200 kg Super lân, 130 kg KCl.
- Mức phổ biến: 120 kg N + 60 kg P2O5 + 120 kg K2O, tương đương 260 kg Ure, 400 kg Super lân, 200 kg KCl.
- Mức cao: 160 kg N + 80 kg P2O5 + 160 kg K2O, tương đương 350 kg Ure, 500 kg Super lân, 260 kg KCl.
Trên chân đất trồng sắn liền trong nhiều năm hoặc đất xấu, cần phối hợp bón phân hữu cơ từ 5-10 tấn hoặc 2000 kg phân hữu cơ sinh học. Nếu đất chua vì trồng sắn nhiều năm, có thể thực hiện bón 500-1.000 kg vôi hoặc 300-500 kg Dolomite/ha để cải tạo đất.
Thời gian bón phân cần chú ý như sau:
- Bón lót tất cả phân chuồng, phân hữu cơ, phân lân.
- Bón thúc lần 1 vào khoảng 25-30 ngày sau trồng: Dùng ½ phân đạm + ½ phân kali.
- Bón thúc lần 2 vào giai đoạn sau trồng từ 50-60 ngày: Dùng ½ phân đạm + ½ phân kali còn lại.
Thời điểm bón phân nên chọn khi đất đủ ẩm, tránh bón vào lúc nắng hoặc mưa lớn để đảm bảo hiệu quả tốt nhất.
Phương thức và kỹ thuật bón phân như sau:
- Bón lân: Bón lót khi cày bừa hoặc bón theo hàng hay hốc trước lúc trồng.
- Bón đạm và kali: Bón vào hốc và lấp lại.
Ngừa cỏ dại:
Dùng thuốc diệt cỏ tiền nảy mầm hoặc thực hiện cỏ bằng tay.
Trồng xen và luân canh:
Trồng xen lạc với các cây đậu, lúa hoặc thực hiện luân canh sắn với các cây trồng khác.
Ngừa sâu bệnh:
Kiểm soát rệp sáp bột hồng và nhện đỏ bằng các phương pháp canh tác, sinh học hoặc hóa học.
Thu hoạch:
Thu hoạch đúng thời kỳ khi củ đạt hàm lượng tinh bột từ 27-30%, hoặc cây rụng gần hết lá ngọn và lá chuyển từ xanh sang vàng nhạt.
Tuân thủ các quy trình và kỹ thuật trồng sắn như trên sẽ giúp bạn đạt được năng suất cao và chất lượng sản phẩm tốt trong chăn nuôi và nông nghiệp.
>> Xem thêm: Hướng dẫn cách ủ lá mì (sắn) làm thức ăn trong chăn nuôi
