Phối trộn thức ăn cho bò là quá trình kết hợp các thành phần dinh dưỡng để đảm bảo bò nhận được đủ chất dinh dưỡng cần thiết để phát triển và duy trì sức khỏe tốt. Quá trình phối trộn này phụ thuộc vào mục tiêu chăn nuôi và tình trạng sức khỏe của bò. Dưới đây là cách phối trộn thức ăn cho bò đem hiệu quả cao.
Trong hoạt động chăn nuôi, thức ăn đóng vai trò quan trọng trong việc xác định chất lượng của vật nuôi, đặc biệt là bò. Hiện nay, trên thị trường có nhiều loại cám viên có sẵn, nhưng giá cả thường cao và có xu hướng tăng dần, trong khi một số loại cám chứa các chất kích thích có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe của vật nuôi. Đó là lý do mà nhiều người nuôi bò đã tự chế biến thức ăn để tiết kiệm chi phí.
Bằng cách tự chế biến và phối trộn thức ăn, người chăn nuôi có thể đảm bảo giá trị dinh dưỡng cần thiết cho bò. Hành động này không chỉ khuyến khích tăng trưởng và nâng cao năng suất của bò, mà còn giúp tận dụng các nguồn nông sản có sẵn trong địa phương, từ đó giảm chi phí chăn nuôi. Việc tận dụng các yếu tố địa phương và nguồn thức ăn có sẵn phụ thuộc vào từng vùng miền, và đây là cách tốt nhất để đảm bảo nguồn thức ăn chăn nuôi đáp ứng đủ chất lượng và giá cả hợp lý
Để làm cám viên chăn nuôi, có thể tận dụng các nguyên liệu sau đây
Nhằm tiết kiệm chi phí và tự chủ trong cung cấp dinh dưỡng cho vật nuôi, bà con nên sử dụng các phụ phẩm từ trồng trọt và các loại cá tạp để phối trộn thức ăn. Dưới đây là phân loại các nguyên liệu theo từng nhóm:
Nhóm thức ăn giàu đạm:
Đậu
Vừng
Lạc
Cá (có thể dùng cá tươi hoặc bột cá)
Giun đất
Bột thịt
Nhóm thức ăn giàu năng lượng:
Hạt ngô
Lúa
Cám (cám gạo, cám lúa mạch, v.v.)
Các loại củ sắn (củ đậu, củ cải trắng, v.v.)
Củ khoai lang
Nhóm thức ăn giàu vitamin:
Rau (cải bắp, cải thìa, rau muống, v.v.)
Củ (củ cà rốt, củ cải đường, v.v.)
Quả (dưa hấu, dưa lưới, v.v.)
Cỏ (cỏ trồng, cỏ rừng, v.v.)
Lá cây (lá bắp, lá mía, v.v.)
Nhóm thức ăn giàu khoáng:
Vỏ cua, sò, ốc, hến, tôm
Bột xương
Vỏ trứng
Bằng cách phân loại và sử dụng các nguyên liệu trong từng nhóm này, người nuôi bò có thể đảm bảo cung cấp đủ các chất dinh dưỡng cần thiết cho vật nuôi. Việc tận dụng các nguyên liệu và phụ phẩm có sẵn từ địa phương giúp giảm chi phí chăn nuôi và hướng tới sự tự chủ trong việc cung cấp thức ăn cho đàn bò. Tuy nhiên, để đạt hiệu quả cao nhất, nên tư vấn và học hỏi từ các chuyên gia chăn nuôi và nông nghiệp có kinh nghiệm.
Cách phối trộn thức ăn cho bò khoa học nhất
Xác định nhu cầu dinh dưỡng của bò:
Tùy thuộc vào lứa tuổi, trọng lượng, mục tiêu chăn nuôi (tăng trọng, nuôi thịt, bò đực đồi), cần xác định nhu cầu dinh dưỡng cụ thể cho từng bò.
Xác định nguồn thức ăn:
Xác định các nguồn thức ăn chính như cỏ, hạt, bã hèm, cám, bã cải đường, bã mía, cỏ khô, cỏ mía, silage, và có thể bổ sung thêm các chất dinh dưỡng khác như đậu nành, ngô, v.v.
Tính toán tỷ lệ pha trộn:
Dựa vào nhu cầu dinh dưỡng và các nguồn thức ăn có sẵn, tính toán tỷ lệ pha trộn giữa các thành phần để đảm bảo cung cấp đủ năng lượng, protein, vitamin, khoáng chất, và chất xơ.
Lựa chọn chất bổ sung:
Bổ sung các chất khoáng chất và vitamin cần thiết để bù đắp những chất này không đủ trong thức ăn chính.
Phối trộn:
Trộn các thành phần thức ăn lại với nhau một cách đều đặn. Cần lưu ý để đảm bảo sự đồng nhất trong quá trình phối trộn.
Kiểm tra chất lượng:
Đảm bảo chất lượng thức ăn bằng cách kiểm tra độ ẩm, nấm mốc, vi khuẩn và hàm lượng dinh dưỡng.
Cung cấp nước:
Đảm bảo bò có đủ nước uống, đặc biệt là khi thức ăn có chứa nhiều chất xơ.
Điều chỉnh theo tình trạng sức khỏe và môi trường:
Theo dõi tình trạng sức khỏe của bò và điều chỉnh thức ăn nếu cần thiết để đảm bảo tốt nhất cho sức khỏe và hiệu suất chăn nuôi của bò.
Nguyên tắc và hướng dẫn sử dụng thức ăn chăn nuôi sau khi phối trộn
Phân loại theo từng loại vật nuôi: Mỗi loại vật nuôi sẽ có một công thức phối trộn thức ăn riêng, vì vậy chỉ nên sử dụng thức ăn phối trộn dành cho loại vật nuôi đó.
Đáp ứng nhu cầu và mục đích dinh dưỡng: Thành phần dinh dưỡng của thức ăn phối trộn có thể khác nhau, vì vậy hãy sử dụng thức ăn theo đúng nhu cầu và mục đích chăn nuôi của vật nuôi.
Tuân thủ hướng dẫn sử dụng: Khi sử dụng thức ăn phối trộn, hãy tuân thủ hướng dẫn cụ thể để đảm bảo hiệu quả và tiết kiệm chi phí.
Tránh thay đổi khẩu phần đột ngột: Không nên thay đổi khẩu phần ăn đột ngột, điều này có thể khiến vật nuôi kén ăn và gặp rối loạn tiêu hóa.
Nếu muốn thay đổi thức ăn chăn nuôi, bà con có thể thực hiện theo cách sau trong vài ngày:
- Ngày thứ nhất: Sử dụng lượng thức ăn cũ 75%, lượng thức ăn mới 25%.
- Ngày thứ hai: Sử dụng lượng thức ăn cũ 50%, lượng thức ăn mới 50%.
- Ngày thứ ba: Sử dụng lượng thức ăn cũ 25%, lượng thức ăn mới 75%.
- Ngày thứ tư: Sử dụng lượng thức ăn cũ 0%, hoàn toàn chuyển sang sử dụng lượng thức ăn mới 100%.
Lưu ý rằng, việc thay đổi thức ăn chăn nuôi cần được thực hiện một cách dần dần và cẩn thận để tránh gây ra stress và ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe của vật nuôi. Nếu cần, hãy tư vấn với chuyên gia chăn nuôi để có phương pháp thích hợp cho từng trường hợp cụ thể.
Ngoài ra, nên tư vấn với chuyên gia chăn nuôi hoặc nhà nông nghiệp có kinh nghiệm để có được phương pháp phối trộn tốt nhất cho điều kiện cụ thể của trang trại hoặc chăn nuôi.